Tiadoru Poli hè statu unu di i più banditi corsi celebri di i XIXimu seculu. Nascì in Guagnu in u 1799. Prima era pastore (Casanova 1932) è s'era stallatu in Calcatoghju. Tinia culà i capri ma si dice chì ùn era micca appreziatu da a ghjente di a rigione per via di u so carratare culerosu è autoritariu. À l'ità di vinti anni fù cuscrittu. Era di a classa 1819. Cunvucatu in Aiacciu, rifusà di risponde à a chjama. Ma fù cunduttu in Aiacciu u 14 frivaghju di u 1820, da u brigatieru di Guagnu. Fù imprighjunatu in u 1820. Ma si scappò di prighjò, è tumbò u brigatieru chì l'avia purtatu in Aiacciu. Creò dopu una piccula cumunità di banditi, ch'ellu chjamava « A Ripublica di i Banditi di u Liamone ». N'era u capu è avia sottumissu i membri di u cleru di a rigione à un impositu. 'Ssu impositu era prupurziunale à i so risorze. Hè contru à Tiadoru Poli ch'è fù creatu dopu u battaglione di i Vultisgiatori. Malatu, avendu chjappu una puntura, fù tombu da i Vultisgiatori, dopu à esse statu traditu, u 5 frivaghju di u 1827, in Mortula, annantu à a cumuna d'Ambiegna.

A signatura di Tiadoru Poli

In « Tiadoru Poli, banditu » publicatu in L'Annu Corsu in u 1932, u scrivanu in lingua corsa Santu Casanova ci conta a vita di Tiadoru Poli. Santu Casanova era uriginariu di Calcatoghju induve Tiadoru Poli era statu frà u 1823 è u 1831 è avia imparatu ciò chì s'era passatu tandu da l'anziani di u paese.

U cugnome di Tiadoru Poli era " U commendente di a campagna".

A zucca di Tiadoru mudificà

 
Faccia da davanti di a zucca
 
Faccia da daretu di a zucca

A famiglia Poli di Guagnu hà cunsirvatu una zucca, chì a tradizione pupulare attribuisce à Tiadoru Poli. 'Sa zucca hè stata fatta in una zuccaghja di 13 cm di diamitru. Annantu à una faccia, si vedenu un coppiu è un anghjulu, simbulu di l'amore. Annantu à a siconda faccia, si vede un cervu. Era probabile chì ci era dinù annantu à 'ssa faccia di a zucca a signatura di Tiadoru Poli annantu, ma deve esse stata cacciata dopu, quandu Tiadoru era ricircata da i Vultisgiatori è a ghjustizia.

Referenze mudificà

  • Casanova, Santu, Tiadoru Poli, banditu, L'Annu Corsu, 1932
  • Versini, Saveriu. Un seculu di banditisimu in Corsica - Un siècle de banditisme en Corse, 1814-1914, Éditions de Paris (1964)
  • Silvani, Paulu. Banditi corsi di legenda - Bandits Corses de légende, Albiana (2001)

Ligami mudificà