I Beduini disignani i nomadi arabi campendu di l'addevu di i capruni, di u picuramu è di i cameddi, par u più in i diserti d'Arabia, di Siria, di u Sinai è di u Sahara.[1] 'Ssa pupulazioni araba di circa 4 milioni di parsoni hè cunniscitoghja da i so lingui è dialetti, a so cultura è a so struttura suciali spicifichi. À i ghjorna d'oghji, solu circa 5 % di i Beduini di u Mediu Urienti sò dinò nomadi, mentri chì uni pochi di Beduini di u Sinai sò dinò mezi nomadi. Par certi Beduini, basta à appartena à una tribù d'urighjini beduina par rivindicà si beduinu, ma par di altri inveci ci voli dinò à fà una vita di nomadi, ciò chì ni escludi i sedintarii.

Beduini

U nomu " beduini " hè isciutu di badw (البدو) o badawi (بَدَوِي) o à u plurali badawiyoune (بَدَوِيُّون) chì significheghja " abitanti di u disertu " in arabu.

Storia mudificà

 
Una beduina in Tunisia, 1907.

Quist'ultimi ricoddani a so sterpa à Adnan o Qahtan, è ancu à i parsunaghju biblicu Ismael. Auda ibn Tayi, dirighjenti di i liamu Howaytat, participò à a rivolta araba à u mumentu di a Prima Guerra mundiali.

Campani masimu à u Mediu Urienti in u Neguev è in u Sinai, à Wadi Rum è in u Hail, trà l'Emirati arabi uniti è Oman. Sò dinò prisenti in Africa di u Nordu, par via di l'arabisazioni chì ci hè stata à u XIu seculu da diffarenti tribù, com'è i Banu Hilal è i Banu Sulaym.

Cambiamenti maiori dapoi u seculu XX mudificà

 
Giugrafia di i pupulazioni beduini versu u XXu seculu.

In u corsu di u seculu XX, a sucità beduina hà cunnisciutu parechji cambiamenti maiori, tindendu à fà spariscia o à mudificà uni beddi pochi di i so tradizioni. 'Ssi cambiamenti sò par u più stati caghjunati da u scontru incù u modu di vita uccidentali, à parta da u 1920, quandu a Francia è a Grandi Brittagna ani guvirnatu i paesi arabi criati di pocu.

Frà 'ssi cambiamenti si pò cuntà l'apparsa di i veiculi mutorizati, chì ani à spessu rimpiazzatu i cammeddi, l'animali d'imbastu è di monta tradiziunali, addistrendu l'affundamentu di un elementu maghjori di l'ecunumia beduina. L'urganisazioni in paesa di i tarritorii abitati da i beduini hà inoltri ristrettu i spustamenti di i famigli è tribù in i so migrazioni annuali, ancu s'è 'ssi spustamenti internaziunali benifizieghjani di una tullaranza particulari in u casu di i nomadi beduini.

 
Beduinu à Riyad, in u 1963.

L'arrulamentu di bon parechji Beduini in l'armati naziunali hà inquantu ad eddu frinatu mori l'affruntamenti trà i tribù, un'armata rigulari ùn pudendu tularà chì i so suldati s'affrontani trà eddi, nè ch'eddi attacchessini i suldati di un'antra armata senza avè ni ricevutu l'ordini. I Beduini, chì in tempi di una volta attravirsavani i diserti di a penisula d'Arabia o a Palestina senza primurà si di i fruntieri, ripprisentani in Siria un pocu menu di 1 % di a pupulazioni. U guvernu hà sidentarizatu dapoi l'anni 'ssi nomadi impenitenti. Pastori par a maiò parti, i Beduini cuntinueghjani parò à viaghjà incù cavaddi è cammeddi.

In Israeli, u guvernu prova à sidentarizà 'ssi pupulazioni prisenti in u Neguev è in Galilea, chì servini in l'armata israiliana, à spessu in quantu vardiafruntieri, à a diffarenza di l'altri Arabi israiliani chì par u più ùn effittueghjani micca u sirviziu militari. Malgradu quissa, i Beduini fermani pochi intigrati à a sucità israiliana.

Tradizioni mudificà

 
Tissitura nomadi di Djelfa.

Famiglia mudificà

 
Donni beduini à u XIXu seculu.

A sucità beduina s'urganizeghja annantu à i liami di u sangui. A famiglia, veni à dì, un individuu, i so parenti, i so frateddi è sureddi, u so sposu è a so sposa, i so ziteddi, hè un prima liveddu di liami. Po' veni una nuzioni di famiglia più allargata, zii, cucini, beddi parenti, beddi frateddi è cetara., aldilà di a quali apparisci quidda di u clanu ; è infini a nuzioni di tribù incù evintuali ramificazioni, è ancu cunfederazioni di tribù. U sguardu di 'ssi diffarenti gruppi hà un'influenza fundamintali annantu à i cumpurtamenti individuali. L'onoris è disunori di un individuu sò spartuti da a so famiglia o a so tribù, pudendu addistrà grandi cilibrazioni, o vindetti spietati.

A taglia di i tribù varieghja assà, da uni pochi di migliaii d'individui à parechji cintunari di migliaii. Pò succeda ch'è certi grandi è ricchi famigli custituischini nuveddi tribù, o ancu ch'è tribù in crisa ecunomica, dimugrafica, è cetara, integrini i gruppi più stabuli. Ogni clanu, tribù, o cunfederazioni ricunnosci l'auturità di un cheikh. Quiddu ùn hè micca un capu, ma piuttostu un savviu, chì i so avvisi benifizieghjani di una grandi lighjittimità.

Addevu mudificà

L'attività agricula beduina hè par u più pastureccia. I principali animali addivati sò u muntonu, a capra è u cammeddu.

Cammeddi mudificà

Tradiziunalamenti, i drumidarii sò i principali animali addivati da i beduini. I so particularità fisiulogichi, un eccellenti adattamentu à l'ambienti disertichi, i rendini apprizzievuli par i Beduini, chì l'addevani incù mori cura. I cammeddi sò apradati com'è animali di monta o d'imbastiu. I Beduini ni tirani dinò i risorsi com'è u latti o a carri di i chjuchi, ciò chì dà un più grandi valori à i femini, o ancu a lana.

U cammeddu hè l'animali u più pristigiosu di u bistiamu beduinu. Hè par quissa l'addivadori portani generalamenti una grandi attinzioni à i so cammeddi è t'ani tutti u so nomu.

Incù l'impurtazioni di i mezi di trasporti muderni da l'Auropei à l'esitu di a Prima Guerra mundiali, u cammeddu hà persu parti assà di u so valori, è tandu, una bedda parti di l'ecunumia beduina hè fraiata. Si tratta quì di unu di i fattori di l'abbandonu prugrissivu di u modu di vita tradiziunali beduinu.

Noti mudificà

  1. 'Ss'articulu pruveni in parti da l'articulu currispundenti di a wikipedia in francesu.

Articuli cunnessi mudificà