Sicilia: differenze trà e virsioni

Contenuto cancellato Contenuto aggiunto
Linia 49:
Trà 5,96 è 5,3 milioni d'anni, duranti u [[Messinianu]] (ultima fasa di u periodu [[Miocenu]]), u Mediterraniu firmò isulatu da l'[[uceanu Atlanticu]] prubabilamenti par via d'una crescita di l'attività tettonica. Quissa purtò à a [[crisa di salinità di u Messinianu|crisa di salinità]]: u mari Tarraniu cuminciò à svapurà più lestru è a cuncintrazioni di u [[sali]] aumintò. [[Carbunati]] è [[sulfati]] funi dipusitati in grandi quantità annantu à i fundali è n'hè firmatu sempri traccia in i [[miniera|minieri]] di [[sali gemma]] è di [[ghjessu (minerali)|ghjessu]] chì si poni truvà sempri in i pruvinci d'Agrigentu, Caltanissetta è Enna<ref>Stefanu Zanoli. [http://www.villasmunta.it/oceanugrafia/Non_pubblicabili/inaridimentu_adriaticu.htm ''Quandu si inaridì u Mediterraniu''] in ''TuttuScenze'', 29 sittembre 1999.</ref>.
 
Un finominu giulogicu particulari hè u [[vulcanesimu sidimintariu]], chì si scontra in i siti di i [[Riserva naturale integrale Macalube d'Aragona|macalubi d'Aragona]], in a pruvincia d'Agrigentu, è di i [[maccalubi di Terrapelata]], à Caltanissetta. Stu raru finominu rendi l'aria vicina torbida, di culori bianchicciu è pupulata da una seria di [[vulcani di fanga|vulcaneddi di fanga]], alti circa un metru. U finominu hè liatu à a prisenza di tarreni [[arzilla|arzillosi]] pocu cunsistenti, intercalati da liveddi d'acqua salmastra, chì stani sopra à boddi di gasu [[metanu]] sottupostu à una certa prissioni. U gasu, à traversu i discuntinuità di u terrenu, affiora in suparficia, trascinendu incun eddu sedimenti arzillosi è acqua, chì danu locu à un conu di fanga, chì a so summità hè tuttu à fattu simuli à un [[crateru vulcanicu]]. U finominu assumi un caratteru splusivu, incù spulsioni di materiali arzillosu mistumischiatu àincèu gasu è acqua chi sorghji à una certa altezza.<ref>[http://web.tiscalinet.it/legambientesicilia/riserve/riserva_naturale_macalube_di_ara.htm ''Riserva naturali Macalube d'Aragona]</ref>
 
== Cultura ==