Ofride gialla

(Reindirizzamentu da Orchidea gialla)
L'ufridi giadda
ophrys lutea
Classifica scentifica
Regnu Plantae
Divisioni Magnoliophyta
Classa Liliopsida
Ordini Asparagales
Famiglia Orchidaceae
Genaru Ophrys
Nomu binuminali
Ophrys lutea
Aiton, 1753
L'ofride gialla

L'Ufridi giadda (o Ofride giallu) (ophrys lutea) hè una spezia d'urchidea tarrania vivaci appartinendu à a famiglia di l'Orchidaceae. 'Ssa pianta arbacea si caratterizeghja da i so fiora giaddi giaddi disposti in gaspa lena annantu à u picciolu fiurali.

Discrizzioni mudificà

I casci di l'Ophrys lutea sò basali, uvali à lanceulati, d'un culori verdi chjaru à verdi scuru. Sò disposti à a basa di u picciolu fiurali è poni ancu essa prisenti longu à u picciolu, divintendu prugrissivamenti più chjuchi à capu insù. U picciolu, ribustu è rittu pò aghjunghja un'altezza da 15 à 40 centimi. I fiora, di culori giaddu giaddu sò ragruppati in infiuriscenzi à forma di gaspa lena, cumposti da 2 à 10 fiora. U labeddu hè largu è trilubatu, incù lobi latirali incurvati è un lobu cintrali più largu, prisintendu mutivi à forma di abba o di mosca. I fiora di l'Ophrys lutea sò ermafruditi è sò inamacati par u più da l'insetti. L'ufridi giaddu fiurisci da marzu à maghju.

Ripartizioni mudificà

Ophrys lutea hè prisenti in i righjoni mediterranii d'Auropa, d'Africa subrana è d'Asia uccidentali. Omu a trova in Francia, in iSpagna, in Italia, in Grecia, à u Portugallu, in Turchia, è ancu in certi paesi d'Africa subrana tali u Maroccu, l'Algiria è a Tunisia. 'Ss'urchidea prifirisci l'ambienti varii, tali i pratulini asciutti, i machji, l'arici di furesti è i landi. Apprizzeghja i terri beddi assiccati è appena aciti o neutri, è si sviluppa in zoni esposti à u soli o à meza ombra. A spezia pò essa truvata à altitudini andendu da u liveddu di u mari sinu à à l'incirca 1500 metri.

In Corsica mudificà

L'ufridi giaddu hè rarissima è esisti solu in qualchì lucalità di Corsica. Si trova à u pianu sottumediterraniu (0-100 metri) o ancu à u pianu mezumediterraniu infiriori (100-600 metri).

Tassunumia mudificà

Esisteni parechji sottuspezii d'ufridi giaddu:

  • Ophyrs lutea subsp. lutea
  • Ophyrs lutea subsp. minor
  • Ophyrs lutea subsp. melena
  • Ophrys lutea subsp. phryganae

Prutizzioni mudificà

L'Ophrys lutea ùn hè micca cunsidarata com'è una spezia minacciata à a scala mundiali. Eppuri, in certi righjoni, pò essa prutetta par via di a digradazioni di u so ambienti è di a racolta illegali di i so fiora. 'Ss'urchidea hè ancu prutetta da a Cunvinzioni annantu à u cummerciu internaziunali di i spezii di fauna è di flora salvatichi minacciati d'estinzioni (CITES), chì intardisci u so cummerciu. Sforzi di cunsirvazioni, tali a missa in piazza di riservi naturali è di prugrammi di riintruduzioni, sò fatti in certi loca pà pruteghja è prisirvà 'ssa spezia d'urchidea.

Noti mudificà


Rifarimenti mudificà

  • Jeanmonod D. & Gamisans J. (2013) Flora Corsica (2 ed), Edisud.

Gallaria d'imaghjini mudificà

Da veda dinò mudificà