Cumunamenti lu volcanu hè la muntagna furmata da la massa di lava aruttata da l'internu di la Tarra. In ghjinirali sò volcani tutti li discuntinuità in la crosta di la tarra dundi, cù in varii, maneri, si facini strada li prudotti di l'attività magmatica: pulvari, gas, vapori è matiriali fusi solidi. l'asciuta di quisti prudotti hè ditta Aruzioni vulcanica.

Aruzioni di lu Mount St. Helens, Statu di Washington (18 maghjiu 1980)
Immaghjna da lu spaziu di l'aruzioni di l'Etna in lu 2002.

Quiddu chì no' cumunamenti chjamemu Volcano, in rialità hè difinitu edificiu vulcanicu o conu vulcanicu, ma siccomu oramai laparola volcano hè d'usu più cumunu, l'edificiu vulcanicu suventi hè chjamatu cusì ancu in geologia. Li volcani tistimunighjani l'asistenza, in li zoni prufundi di la litusfera, di massi fusi ditti magmi.

Struttura mudificà

 
Schema di la struttura di un volcanu

Un volcanu sulitamenti hè furmatu da:

  • una camara magmatica, alimintata da lu magma; quandu quista si svacantighja dopo à un'aruzioni, lu volcanu pò crullà è furmà una caldera. Li camari magmatichi si truvani tra li 10 è li 50 km di prufundità in la litusfera.
  • un cundottu principali, locu di transitu di lu magma da la camara magmatica versu la suparficia.
  • un crateru summitali, dundi sbucca lu cundottu principali.
  • unu o più cundotti sicundari, chì, sfucendu da li fianchi di lu volcanu o da la stessa basa, creani coni sicundari.
  • di li perchji latirali in lu fiancu di lu volcanu, criati da la prissioni di lu magma. Iddi cunsentini a volti l'asciuta di lava.